معرفی امگا ٣
بدن انسان برای برطرف کردن نیازهای خود به مواد تغذیه ای از جمله اسیدهای چرب و پروتئین نیاز دارد. اسیدهای چرب از اجزای تشکیل دهنده چربی‌ها است که بدن قادر به تولید انواع ضروری آن نیست و باید از طریق ماده غذایی تامین گردد. اسیدهای چرب به دوگروه اشباع شده و غیراشباع تقسیم بندی می‌شوند. امگا ٣ نام گروهی از اسیدهای چرب غیراشباع ضروری است. این اسیدهای چرب را به این دلیل ضروری نامیده اند که اولاً برای ادامه حیات بدن کاملاً ضروری هستند و ثانیاً چون توسط خود بدن انسان قابل تولید نیستند، حتماً باید از طریق رژیم غذایی با مکمل‌ها تامین شوند. به عبارتی لزوم حضور اسیدهای چرب امگا ٣ در بدن را می‌توان اینگونه توضیح داد که: ساختمان غشاء سلولی در بدن عمدتاً از اسیدهای چرب تشکیل یافته اند. غشاء سلولی اجازه می‌دهد تا میزان معینی از مواد مغذی به درون سلول‌ها وارد شده و مواد زائد به سرعت از داخل سلول‌ها خارج گردند. برای آن که سلول‌ها قادر باشند این وظیفه تبادل مواد مغذی و زائد را به نحو احسن به انجام رسانند بایستی غشاء سلولی سیالیت، پایداری و یکپارچگی خود را حفظ نماید. سلول هایی که فاقد غشاء سلولی سالم باشند، توانایی نگهداری آب و مواد مغذی را از دست داده و همچنین قابلیت برقراری ارتباط با سایر سلول‌ها را نیز از دست می‌دهند. از آنجایی که غشاء سلولی از چربی تشکیل یافته است، سیالیت و انعطاف پذیری آنها به نوع چربی مصرفی ما بستگی دارد. مصرف روغن‌های اشباع شده غشاء سلولی را سفت و سخت می‌کند و در مقابل، مصرف روغن‌های غیراشباع، سلامتی آنها را تضمین می‌کند و لذا اسیدهای چرب امگا ٣، نقش حیاتی در ساختار غشاء سلولی دارد. امگا ٣ برای نخستین بار در سال ١٩٧٩ با تحقیق بر روی شیوه غذایی اسکیموها کشف شد. مطالعه بر روی خون اسکیموها نشان داد با وجود آنکه اسکیموها غذای اصلی خود را از گوشت حیوانات پرچرب شکاری تهیه می‌کردند ولی اسیدهای چرب موجود در خون آنها مانع از تجمع پلاکت و در نتیجه مانع از رسوبات و گرفتگی رگها می‌شود. این تحقیق حضور امگا ٣ در جانداران آبزی همچون قزل آلا، تن، هالیبوت (نوعی ماهی پهن بزرگ) و دیگر جانداران دریایی از جمله خزه و جلبک و نیز گیاهانی نظیر خرفه و همچنین دانه‌های روغنی را اثبات کرد. اسیدهای چرب امگا ٣، نقش مهمی در کارکرد فعالیت‌های مغذی و به خصوص تقویت حافظه و نیز فعالیت‌های قلب دارند. کارشناسان موسسه قلب آمریکا بنا بر یافته‌های خود مصرف مواد حاوی امگا ٣ را حداقل دو بار در هفته توصیه کرده اند. تحقیقات نشان داده است زنان باردار، مادران شیرده و کودکان باید برای تامین امگا ٣ مورد نیاز بدن خود از قرص‌های مکمل امگا ٣ استفاده نمایند.
معرفی امگا ٦
گونه دیگری ازاسیدهای چرب غیر اشباع به نام امگا ٦ شناخته می‌شوند. امگا ٦ در روغن‌های ذرت، آفتابگردان، سویا و تخم مرغ، مارگارین، گوشت قرمز و غلات یافت می‌گردد. مصرف امگا ٣ و امگا ٦ هر دو برای بدن ضروری است. مصرف فقط یکی از این دو اسید چرب نه تنها مفید نیست بلکه مشکلات عدیده ای را نیز در بدن پدید می‌آورد. لزوم مصرف متعادل این دو اسید چرب ضروری به این خاطر است که این دو اسید چرب با یکدیگر بر سر آنزیم‌ها رقابت می‌کنند. یعنی هرگاه نسبت اسید چرب امگا ٦ به امگا ٣ بیش از حد باشد، فقط اسید چرب امگا ٦ متابولیزه شده و بدن قادرنیست از اسید چرب امگا ٣ استفاده کند. مصرف مواد حاوی اسید چرب امگا ٣ سبب کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی در افراد و نیز کاهش کلسترول و‌تری گلیسیریدهای خون، کاهش فشارخون، کاهش دردهای مفاصل، روماتوئید و آرتروز، کاهش وزن، درمان پوکی استخوان، درمان افسردگی، کاهش التهاب در سرتاسر بدن، جلوگیری از تصلب شرا یین، شل شدن و گشاد شدن عروق خونی و همچنین حفظ انعطاف پذیری دیواره عروق، افزایش سطح هورمون رشد و افزایش رشد عضلات می‌گردد.
مصرف امگا ٣ و امگا ٦ هر دو برای بدن ضروری است. اما یافته‌های پژوهشگران حاکی از آنست که نسبت این دو اسید چرب در رژیم غذایی ما از تعادل خارج است. نسبت ایده آل امگا ٦ به امگا ٣ در رژیم غذایی بایستی ١:١ وحداکثر ٥:١ باشد. اما متاسفانه این نسبت در افراد جامعه به ١١:١ تا ٣٠:١ می‌باشد. یعنی مصرف امگا ٦ در اغلب افراد ٣٠ برابر امگا ٣می باشد. برای داشتن سلامت بیشتر باید نسبت امگا ٦ به امگا ٣ را در رژیم غذایی در حد متعادل حفظ کرد. بر اساس تحقیقات انجام شده توسط آرتمیس و سیمپلوس (رفرنس شماره ٢ )نسبت امگا ٦ به امگا ٣ چنانچه ٤ به ١ باشد می‌تواند باعث کاهش ٧٠ درصدی مرگ و میر در بیماریهای قلبی شده، نسبت ٢ و نیم قسمت امگا ٦ به یک قسمت امگا ٣ می‌تواند تکثیر سلول‌های سرطانی در بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش داده و در خانم‌ها نیز این نسبت پایین‌تر می‌تواند باعث کاهش احتمال خطر سرطان سینه گردد. نسبت ٢ به یک تا ٣ به یک امگا ٦ به امگا ٣ باعث جلوگیری از التهاب در بیماران مبتلا به تورم مفاصل گردیده و نسبت ٥ به یک امگا ٦ به امگا ٣ اثرات مفیدی بر بیماران مبتلا به آسم داشته است. بعضی تحقیقات پزشکی مشخص نموده است که چنانچه نسبت امگا ٦ به امگا ٣ بیش از ١٠ برابر باشد، اثرات نامناسبی خواهد داشت هر چند که در مطالعات دیگر انجام شده، نتوانسته اند ارتباط منطقی بین زیاد بودن مقدار امگا ٦ و ایجاد بیماریها پیدا نموده و حتی در مواردی میزان امگا ٦ بالا را هم برای بدن مفید یافته اند.
برای مطالعه ادامه مطلب به فایل پیوست مراجعه فرمایید.
